کرمان رصد - تهران، نیمه‌شب 23 رمضان. خیابان‌های پایتخت همچنان بیدارند. مردمی که روزها را در شلوغی نوروز و رمضان سپری کرده‌اند، حال و هوای دیگری دارند. چشمان بسیاری منتظر است که تقدیری دیگر را برایشان رقم بزند.

بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
مسجدی که امشب زنده‌تر از همیشه است
مسجد ارک، یادگار دوره قاجار، همچنان یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های معنوی پایتخت محسوب می‌شود. این مسجد در کنار ارگ سلطنتی تهران ساخته شده و در طول تاریخ، شاهد وقایع بسیاری بوده است؛ از اجتماعات مذهبی دوران مشروطه تا خطبه‌های ماندگار مرحوم فلسفی در ماه رمضان. اما امشب، این بنای تاریخی نه‌تنها یک یادگار معماری، بلکه قلب تپنده‌ نیایش‌های شب قدر است.
مسجد از ساعاتی پیش از اذان مغرب مملو از جمعیت شده است. نمازگزارانی که برخی از آن‌ها از نقاط دورتر تهران و حتی شهرهای دیگر خود را به اینجا رسانده‌اند تا در یکی از مشهورترین مراسم شب قدر پایتخت شرکت کنند. چهره‌هایی که سال‌هاست اینجا حضور دارند، می‌گویند که فضای مسجد ارک در شب‌های قدر، حال و هوایی متفاوت از دیگر مساجد دارد.

احساس شب قدر در مسجد ارک؛ سکوتی که با اشک‌ها شکسته می‌شود
هم‌اکنون، پس از اقامه نماز مغرب و عشاء، مردم در حال افطار هستند. سفره‌های افطار به شکلی ساده اما با معنویت خاصی پهن شده‌اند. روزه‌داران با لقمه‌های کوچک و جرعه‌های چای، خود را برای شب طولانی عبادت آماده می‌کنند.
اوج شب، لحظاتی است که مراسم اصلی آغاز می‌شود. سکوتی سنگین بر فضا حکم‌فرما شده است. مداح سرشناس حاج منصور ارضی، میکروفون را در دست گرفته و زمزمه‌های دعا از میان جمعیت بلند شده است. صدای گریه‌های آرام، سرهایی که بر کتاب خدا خم شده‌اند و دست‌هایی که به دعا بلند شده‌اند، صحنه‌ای وصف‌ناشدنی از اتصال انسان به پروردگار را به تصویر کشیده است.
تجربه حضور؛ وقتی تاریخ، عبادت را در آغوش می‌گیرد
یکی از جاذبه‌های شب قدر در مسجد ارک، تجربه‌ حضور در مکانی است که هم معنویت و هم تاریخ را در خود جای داده است. دیوارهای آجری، معماری سنتی و فضای قدیمی این مسجد، حال و هوای متفاوتی را به شب‌زنده‌داران داده است. محمدرضا، زائری که از اصفهان به تهران آمده، می‌گوید: هر سال به مسجد ارک می‌آیم. فضای اینجا، چیزی فراتر از یک مسجد معمولی است. انگار تاریخ، دعاهای هزاران انسان را در خود نگه داشته است.
در گوشه‌ای از شبستان، پیرمردی با چشمانی اشک‌بار قرآن را در دست گرفته است. نزدیک‌تر که می‌شوم، با صدایی لرزان نجوا می‌کند: پنجاه سال است که اینجا شب قدر را احیا می‌کنم. هر سال، احساس می‌کنم که روحم از نو متولد می‌شود.
جوانانی نیز در میان جمعیت دیده می‌شوند که برخی از آن‌ها شاید اولین بار است که چنین فضایی را تجربه می‌کنند. احمد، دانشجویی که همراه دوستانش از دانشگاه تهران به اینجا آمده، می‌گوید: ما همیشه مسجد ارک را از تلویزیون می‌دیدیم، اما امشب فهمیدم که حضور در اینجا، تجربه‌ای کاملاً متفاوت است.

قرآن بر سر، دل در آسمان
در این لحظات، قرآن‌ها بر سر گرفته شده‌اند. صدای "بک یا الله" از هزاران نفر در فضای مسجد و خیابان‌های اطراف طنین‌انداز شده است. حس هم‌دلی، معنویت و تقرب به خدا در این لحظه به اوج خود رسیده است. پیر و جوان، زن و مرد، همه در یک صف قرار گرفته‌اند.
مداح با صدایی محزون دعا را ادامه می‌دهد:
"اللهم انی اسئلک بکتابک المنزل و ما فیه، و بحق محمد و علی و فاطمه و الحسن و الحسین..."
اشک‌ها بی‌اختیار جاری شده‌اند. برخی نگاه‌ها به آسمان دوخته شده، برخی دیگر سر بر سجده گذاشته‌اند.
نذر، وقف و تداوم یک سنت کهن
یکی از جنبه‌های جالب این شب در مسجد ارک، حضور خادمان و نذرکنندگانی است که در سکوت، وظیفه‌ خود را انجام می‌دهند. از پخش خرما و چای گرفته تا آماده‌سازی سفره‌های افطاری و فراهم کردن فضای مناسب برای مردم.
در میان آنان، حاج مرتضی، یکی از قدیمی‌ترین خیرین مسجد، می‌گوید: پدرم وصیت کرد که هر سال در شب‌های قدر اینجا باشم و به زائران خدمت کنم. اینجا، تنها یک مسجد نیست؛ خانه‌ ماست.
ادامه یک مسیر، آغاز یک تحول درونی
هم‌اکنون، شب‌زنده‌داران در حال نجوا با خداوند هستند. برخی هنوز در حال قرآن به سر گرفتن‌اند، برخی دیگر دعاهای پایانی را زمزمه می‌کنند.
برخی از کسانی که ساعاتی را در عبادت و راز و نیاز سپری کرده‌اند، آرام‌آرام مسجد را ترک می‌کنند. اما برخی هنوز گوشه‌ای نشسته‌اند و دل از این شب بی‌مانند نمی‌کنند.
برای کسانی که این شب را در این مسجد گذرانده‌اند، چیزی تغییر کرده است. نوری تازه در دل‌هایشان تابیده و امیدی نو برای روزهای پیش رو در قلبشان زنده شده است.
مسجد ارک، همچون قرن‌ها پیش، مأمن دعا، راز و نیاز و تلاقی تاریخ و معنویت است. این شب قدری دیگر است که می‌گذرد، اما زمزمه‌های عاشقانه‌اش در این دیوارهای کهن باقی خواهد ماند...
منبع: میراث آریا