بزرگنمايي:

کرمان رصد - آرمان ملی /متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
حمید شجاعی| شاید زمانی‌که مسعود پزشکیان با حمایت مردم و همیاری چهره‌های سیاسی محبوب و تا حدی مورد وثوق جامعه به ریاست جمهوری رسید فکرش را هم نمی‌کرد که در کمتر از 6 ماه باید در مقابل تندروها کوتاه بیاید و در نهایت نیز 2 تن از مهم‌ترین چهره‌های دولت خود را را از دست بدهد.
اما وفاق ملی پزشکیان بیش از اینکه برای دولتش آمد و خیر و برکت داشته باشد بیشتر راه را برای هجمه مخالفان و تندروها باز کرد. چنانکه چند روز قبل غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی به «آرمان ملی» گفته بود: «پزشکیان با همه ائتلاف کرده اما هیچ‌کس با او ائتلاف نکرده است.» واقعیت امر نیز همین است گرچه پزشکیان وفاق ملی را مطرح کرده و درصدد وحدت و همدلی با سایر قوا بر آمده است اما دیگران وفاق‌زا آن‌طور که پزشکیان معتقد است باور ندارند. از همین‌رو نیز به اهداف و منویات خود هستند و در نهایت نیز تفکرات و برنامه‌های خود را پیش می‌برند. نمونه واضح و مؤید این امر نیز جریان استیضاح عبدالناصر همتی وزیر برکنار شده امور اقتصادی و دارایی است. گرچه خود همتی بر این باور بود که در جلسه استیضاح پاسخ نمایندگان را خواهد داد و انتظار پزشکیان نیز این بود که با صحبت از وفاق و همدلی در مجلس بتواند همتی را را به سلامت از جلسه استیضاح خارج کند؛ اما تندروها و افراطیون از آنجا که از قبل بنای برکناری همتی را گذاشته بودند اصلا نه به حرف‌های همتی گوش دادند و نه صحبت‌های پزشکیان و در نهایت نیز برنامه از پیش تعیین شده را پیاده کردند.
استعفا یا برکناری
شامگاه یکشنبه خبری در رسانه‌ها و فضای مجازی پیچید که مخالفان را خوشحال و حامیان دولت را ناراحت و متعجب کرد. خبر این بود که محمدجواد ظریف از معاونت راهبردی رئیس‌جمهور استعفا داده است. خبری که ابتدا حد گمانه‌زنی بود اما رفته‌رفته رنگ واقعیت به خود گرفت و اطرافیان ظریف نیز آن را تایید کردند. اما صحت کامل این خبر جایی بود که خود ظریف در توئیتی کناررفتن خود از دولت را تایید کرد. محمدجواد ظریف در ایکس نوشت: «سلام بر هم میهنان بزرگوار خداوند بزرگ را سپاسگزارم که در 9 ماه گذشته این فرصت را به این خدمتگزار کوچک ارزانی داشت که در جهت تحقق اراده ملت و خدمت به مردم آنچه را در توان داشتم پیشکش کنم. گرچه در شش‌ماه گذشته با سخیف‌ترین توهین‌ها، افتراها و تهدیدها نسبت به خود و خانواده‌ام روبه‌رو بودم و حتی در درون دولت نیز تلخ‌ترین دوران خدمت 40 ساله را گذراندم، اما به امید خدمت ایستادگی کردم. اهل فرار از سختی‌ها و دشواری‌ها در مسیر خدمت به این مرز و بوم نبوده و نیستم و در چهل و اندی سال گذشته، چه بسیار توهین‌ها و افتراها را برای نقش اندکی که در پیشبرد منافع ملی از پایان دادن به جنگ تحمیلی تا به سرانجام رساندن پرونده هسته‌ای داشته‌ام به ‌جان خریده و برای خدشه‌دارنشدن منافع کشور در برابر سیل دروغ و تحریف دم فروبسته‌ام. دیروز به دعوت ریاست محترم قوه قضائیه به دیدار ایشان رفتم. در این دیدار، ایشان با اشاره به شرایط کشور توصیه کردند که برای پیشگیری از فشار بیشتر بر دولت، به دانشگاه بازگردم. بنده نیز بی‌درنگ پذیرفتم. همواره خواسته‌ام یار باشم و نه بار، با سپاس فراوان از ایشان که بار مسئولیت در برابر خدا و مردم را از دوش بنده برداشتند، امیدوارم با کنارگذاشتن بنده، بهانه‌ها برای سنگ‌اندازی در برابر خواست مردم و موفقیت دولت برداشته شود. هنوز به پشتیبانی از دکتر پزشکیان گرانقدر می‌بالم و برای ایشان و دیگر خدمتگزاران راستین به مردم بهترین‌ها را آرزومندم. از پیشگاه خداوند بخشایشگر و شما مردم خوب، صبور و قدردان ایران، برای همه کاستی‌ها پوزش می‌خواهم.» هر چند که این استعفا هنوز مورد موافقت رئیس‌جمهور قرار نگرفته؛ اما به نظر می‌رسد که نگاه وفاقی دولت پزشکیان بیش از همکاری با سایر قوا باعث شده تا مردان موثر رئیس‌جمهور از دولت پزشکیان کنار بروند.
بازار
2 سناریو برای وفاق
استیضاح همتی و استعفا و کناره‌گیری ظریف نشان داد که تندروها هیچ حد و مرزی ندارند و تا انداختن دولت پزشکیان نیز پیش می‌روند. از سوی دیگر بارها نیز به این مساله اشاره شده که تندروها اساسا نه دولت پزشکیان را قبول دارند؛ نه دولتمردان و نه وفاق ملی پزشکیان را بر می‌تابند. لذا این رویه حذفی را ادامه خواهند داد و بعید نیست که سایر چهره‌ها از جمله برخی مدیران یا وزرا نیز از سوی تندروها در پروسه برکناری نباشند. لذا با این حال 2 سناریو یا راه برای پزشکیان متصور است. نخست: اینکه با همین فرمان ادامه بدهد، مسیر «وفاق» را ادامه دهد و در مسیر زیر فشارها تن به اتفاقات دیگری دهد و در نهایت از اقتدار رئیس‌جمهوری برسد به همان چیزی که سیدمحمد خاتمی در خصوص انتظارها از رئیس‌جمهور گفت یعنی تدارکاتچی. دوم: یا اینکه در مفهوم وفاق بازنگری کند و باز تعریفی از این مفهوم داشته باشد و ضمن اینکه دولتش را از وجود مدیران تندرو پایداری خالی می‌کند و بر مبنای رویکرد وفاق جدیدی برای ایران نفرات مدنر خود را منصوب می‌کند وعده‌هایش را هر روز مرور کند؛ بتواند به وعده‌هایش هر چه سریع‌تر جامه عمل بپوشاند؛ مماشات با مخالفان را کنار بگذارد. صریح‌تر با مردم از پشت پرده‌ها بگوید. اینگونه سرمایه اجتماعی و پایگاه رای از دست رفته را نیز باز خواهد یافت.
واکنش‌ها به یک استعفا
کناررفتن محمدجواد ظریف از معاونت رئیس‌جمهور با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو بود. از آنها که با اشاره به این مساله وفاق ملی پزشکیان را مدنظر قرار دادند تا آنهایی‌که با کناره‌گیری ظریف به قدرتنمایی پرداختند. غلامحسین کرباسچی در نخستین واکنش در ایکس نوشت: «همتی و ظریف از دولت رفتند. فکر کنم میدری و ظفرقندی هم از دولت بروند وفاق کامل می‌شود.» وزیر ارتباطات دولت دوازدهم، در واکنش به استعفای محمدجواد ظریف، در کانال تلگرامی خود نوشت: «تعهد دولت به مردم، ناظر بر تحقق اهداف است، نه صرفا حضور افراد؛ هرچند بدیهی است که دستیابی به برخی اهداف، وابسته به حضور افراد توانمند است.» محمد جواد آذری جهرمی ادامه داد: «اگر به‌دلیل شرایط داخلی یا خارجی دولت، از حضور افراد شایسته در دولت جلوگیری شود، این خود ضایعه‌ای بزرگ خواهد بود؛ اما در چنین شرایطی، نباید با خالی کردن پشت دولت، این خسارت را دوچندان کرد.» امیرحسین ثابتی نماینده تندرو تهران نیز با اشاره به استعفای ظریف نوشت: «البته هنوز چند مسئول دیگر نیز در دولت حضور دارند که آنها نیز یا باید تابعیت دوم فرزندان‌شان را لغو کنند و یا از سمت خود برکنار شوند.»