بزرگنمايي:

کرمان رصد - افزایش جمعیت، مهاجرت‌های بی‌وقفه از دیگر مناطق، افزایش تعداد خودروها و کمبود زیرساخت‌ها، موجب شده که این مشکلات به بحران‌های واقعی در سطح شهر تبدیل شوند. در این گزارش به بررسی مشکلات ترافیکی و پارکینگ در کرمان پرداخته‌ایم و تأثیرات آنها بر کیفیت زندگی شهروندان این شهر را مورد ارزیابی قرار داده‌ایم.
از دهه‌های گذشته، جمعیت کرمان به‌طور قابل توجهی افزایش یافته و این امر موجب رشد سریع تعداد خودروها در سطح شهر شده است.
اگرچه به‌طور طبیعی با افزایش جمعیت تعداد خودروها نیز افزایش می‌یابد، اما عدم توسعه هم زمان زیرساخت‌های شهری و معابر حمل‌ونقل عمومی، باعث بروز مشکلاتی در مدیریت ترافیک شده است. درحال‌حاضر، مناطق مرکزی شهر کرمان به‌ویژه در اطراف بازار، میدان آزادی، خیابان شریعتی و بیشتر خیابان‌های اصلی در بیشتر ساعات روز قفل می‌شود و ترافیک در سایر خیابان‌های کرمان به صورت روز‌افزون توسعه یافته و حتی به خیابان‌های فرعی نیز کشیده شده است.
تعداد خودروها در این مناطق به حدی زیاد است که بسیاری از شهروندان حتی در ساعات غیر پیک نیز با مشکلات ترافیکی مواجه می‌شوند. دلیل اصلی این مشکلات به کمبود معابر شرقی به غربی و نبود جاده‌های موازی برمی‌گردد. در حالی که در بسیاری از شهرهای بزرگ کشور، معابر شرقی به غربی و توسعه جاده‌ها به‌طور مؤثری باعث کاهش فشار ترافیک در معابر اصلی شده است، کرمان همچنان از این امکانات محروم است.
کمبود معابر شرقی به غربی
یکی از مشکلات اساسی که موجب تراکم ترافیک در کرمان شده، کمبود معابر شرقی به غربی است. این کمبود باعث می‌شود که خودروها مجبور به عبور از خیابان‌های مرکزی شوند و در نتیجه فشار زیادی به معابر اصلی وارد آید. برای نمونه، در خیابان‌های امام خمینی و شهید بهشتی، در زمان‌های خاصی از روز، خودروها مجبور به ایستادن در ترافیک سنگین می‌شوند و این امر موجب افزایش زمان سفر و کاهش بهره‌وری در جابه‌جایی‌ها می‌شود. اگرچه شهرداری و مسئولان شهر به‌طور‌مکرر بر لزوم توسعه معابر تأکید کرده‌اند، اما تا به امروز پیشرفت چشمگیری در این زمینه مشاهده نمی‌شود.
پروژه‌های عمرانی مشکل‌ساز
در تلاش برای کاهش ترافیک، پروژه‌هایی همچون ساخت پل‌های هوایی در کمربندی شمالی و توسعه پل‌های غیر هم سطح در گذشته آغاز شده و در دست اجرا هستند. با این حال، این پروژه‌ها تاکنون نتوانسته‌اند تأثیر قابل توجهی بر کاهش ترافیک در ساعات اوج داشته باشند. مشکل اصلی در اینجا، تأخیر در تکمیل این پروژه‌ها و ناکافی بودن زیرساخت‌های موجود است. همچنین، تعدادی از پروژه‌های عمرانی به‌دلیل مسائل مالی و مشکلات اداری با تأخیرهای زیادی روبه‌رو هستند. به‌طور مثال، پل هوایی در کمربندی شمالی که قرار بود ترافیک را به‌طور چشمگیری کاهش دهد، هنوز در مراحل تکمیل قرار دارد و این تأخیر باعث شده که مردم همچنان با مشکلات ترافیکی مواجه باشند. در حالی که این پروژه‌ها باید زودتر تکمیل می‌شدند تا از مشکلات ترافیکی کاسته شود، هنوز هم مردم کرمان به انتظار اتمام این پروژه‌ها هستند.
مراکز خرید و پزشکی بدون پارکینگ
انتهای خیابان جهاد در کوچه 64 نمونه‌ای از سیاست‌های عجیب و غریب شهرداری برای دادن مجوز به فروشگاه‌های زنجیره‌ای بدون پارکینگ است به طوری که در اغلب ساعات روز خیابان و کوچه‌های اطراف این منطقه مملو از ماشین‌هایی است که موجب ترافیک در خیابان و پارکینگ شدن کوچه‌های اطراف شده است و با وجود اعتراض ساکنان این مناطق اما هیچ اقدامی از سوی مراجع مربوطه نمی‌شود.
یکی از مشکلات دیگری که در کنار ترافیک مردم کرمان را به‌خصوص در مناطق مرکزی به دردسر انداخته است، بحران پارکینگ در مراکز خرید و به‌ویژه در اطراف مراکز پزشکی است. با رشد روزافزون مراکز تجاری و پزشکی، نیاز به فضای پارکینگ برای خودروها به‌طور چشمگیری افزایش یافته است، این مسئله را در ابتدای همین خیابان می‌توان دید اما متأسفانه بسیاری از این مراکز بدون در نظر گرفتن نیاز به فضای پارکینگ کافی تأسیس شده‌اند. این مسئله باعث شده که مردم برای پیدا کردن فضای مناسب پارکینگ در اطراف این مراکز دچار مشکل شوند و زمان زیادی را در خیابان‌ها صرف جست‌وجو کنند.
در بعضی از مناطق مانند اطراف بیمارستان‌ها و بازار مردم مجبورند به‌دنبال پارکینگ‌های عمومی بگردند یا خودروهای خود را در کنار خیابان‌ها پارک کنند که این امر نه‌تنها موجب اختلال در ترافیک می‌شود، بلکه باعث ایجاد مشکلات دیگر نیز می‌شود. پارکینگ‌های غیررسمی و پارک کردن خودرو در مکان‌های نامناسب، موجب ترافیک‌های طولانی‌مدت و به‌هم‌ریختگی محیطی در این مناطق می‌شود.
راهکارهایی برای رفع مشکلات
برای حل این مشکلات، نیاز به یک برنامه‌ریزی شهری منسجم و جامع است. نخستین اقدام ضروری، تکمیل و توسعه پروژه‌های عمرانی است که معابر جدیدی را برای توزیع ترافیک فراهم کنند. همچنین، به‌منظور کاهش فشار ترافیکی بر معابر اصلی، احداث خیابان‌های موازی و توسعه معابر شرقی به غربی بسیار حیاتی به‌نظر می‌رسد.
در کنار این پروژه‌ها، شهرداری کرمان باید بر روی توسعه سیستم حمل‌ونقل عمومی و تشویق شهروندان به استفاده از آن تأکید کند. راه‌اندازی خطوط اتوبوس‌رانی جدید و گسترش شبکه مترو می‌تواند به‌طور چشمگیری از فشار ترافیکی بکاهد و نیاز به پارکینگ‌های بیشتر را کاهش دهد.
همچنین، شهرداری باید قوانینی را برای تأسیس مراکز تجاری و پزشکی جدید وضع کند تا تمامی پروژه‌ها ملزم به تأمین پارکینگ مناسب شوند. ایجاد پارکینگ‌های عمومی چندمنظوره در نقاط مختلف شهر نیز می‌تواند به‌طور مؤثری از ترافیک در مراکز شلوغ بکاهد.
یکی از شهروندان کرمانی که راننده تاکسی است می‌گوید: مشکل ترافیک در کرمان به‌ویژه در ساعات اوج صبح و عصر، به معضلی جدی تبدیل شده است.
محسن رحیمی گفت: من هر روز به عنوان راننده تاکسی در خیابان‌های مرکزی شهر در حال تردد هستم و می‌بینم که حتی مسیرهایی که باید نیم ساعت طی شوند، به دو برابر زمان نیاز دارند. بسیاری از خیابان‌ها از جمله خیابان امام و شریعتی به شدت شلوغ هستند و هیچ تدبیری برای کاهش ترافیک در این مناطق وجود ندارد.
وی از نبود نیروهای پلیس گلایه کرد و گفت: همه چیز به دوربین‌های واگذار شده من از شهردار و استاندار خواهش می‌کنم که به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشند و راه‌حل‌هایی برای ساماندهی وضعیت ترافیکی بیاندیشند؛ برای مثال باید خطوط ویژه اتوبوس‌ها ایجاد شود و همچنین زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی تقویت شود. علاوه بر این، نیاز به اصلاحات در تقاطع‌ها و ساخت پارکینگ‌های بیشتر احساس می‌شود. ترافیک نه تنها وقت مردم را هدر می‌دهد بلکه باعث آلودگی هوا و کاهش کیفیت زندگی هم می‌شود.
فاطمه محمدی، دیگر شهروند کرمانی است که معلم است و به‌ویژه در ابتدای صبح و زمان تعطیلی مدارس با مشکل جدی مواجه است می‌گوید: ترافیک در کرمان برای من که هر روز باید از حاشیه شهر به مرکز می‌روم، یک مشکل بزرگ است. من اغلب برای رسیدن به مدرسه با تأخیر مواجه می‌شوم و این به‌هیچ‌وجه مناسب نیست.
این معلم گفت: حتی در روزهای تعطیل هم ترافیک در بعضی نقاط سنگین است. من فکر می‌کنم مسئولان باید توجه بیشتری به حمل‌ونقل عمومی داشته باشند و شرایطی ایجاد کنند که مردم کمتر از خودروهای شخصی استفاده کنند. برای مثال، باید خطوط اتوبوس‌رانی بیشتر شود و مسیرهای جدید ایجاد شود.
وی ادامه داد: همچنین، زمان‌بندی دقیق‌تری برای رفت‌وآمدها در ساعات مختلف روز لازم است تا ترافیک کمتر شود. از شهردار و استاندار خواهش دارم که برای حل این معضل برنامه‌ریزی کنند و هم‌زمان با اجرای این برنامه‌ها، فرهنگ استفاده از حمل‌ونقل عمومی را هم در بین مردم تقویت کنند.
علی حسینی، هم کارمند یکی از بانک‌های کرمان است می‌گوید: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کرمان، ترافیک در ساعت‌های اوج است. وقتی که از خانه به محل کار می‌روم یا برعکس، همیشه دچار تأخیر می‌شوم. در این وضعیت، وقت مردم به راحتی تلف می‌شود و انرژی زیادی از ما هدر می‌رود. به نظرم مسئولان باید در برنامه‌ریزی‌های شهری خود به بهبود وضعیت ترافیک توجه ویژه داشته باشند.
وی ادامه داد: یکی از راه‌حل‌ها این است که استفاده از وسایل نقلیه عمومی افزایش یابد و شرایطی فراهم شود که مردم کمتر به استفاده از خودروهای شخصی روی بیاورند. همچنین، از آنجا که خیابان‌های مرکزی شهر ظرفیت زیادی برای تردد خودرو ندارند، ساخت پارکینگ‌های عمومی و کاهش تعداد خودروهای در حال حرکت در این مناطق می‌تواند مؤثر باشد. امیدوارم شهردار و استاندار اقدامات لازم را انجام دهند تا وضعیت ترافیک در کرمان بهبود یابد.
سخن پایانی
افزایش ترافیک و بحران پارکینگ در کرمان از جمله مشکلاتی است که در آینده نزدیک نیاز به توجه و حل‌وفصل فوری دارند. اگرچه برخی از پروژه‌های عمرانی در دست اقدام هستند، اما سرعت اجرایی این پروژه‌ها و عدم هماهنگی بین نهادهای مختلف، به‌ویژه در توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، موجب افزایش نارضایتی شهروندان شده است. در نهایت، برای جلوگیری از گسترش این بحران‌ها، نیاز به یک برنامه‌ریزی شهری جامع، توسعه حمل‌ونقل عمومی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای پارکینگ در تمامی مراکز تجاری و پزشکی وجود دارد.