کرمان رصد - ایسنا / موضوع خودروهای شوتی و تبعات جبران‌ناپذیر جولان آن‌ها در جاده‌های استان کرمان به ویژه در جنوب و شرق استان، چند سالی است که خودنمایی می‌کند و در سایه خلاء قانونی برخورد بازدارنده با آن‌ها، شاهد وقایع ناگوار در این زمینه هستیم.
شوتی در اصطلاح عامیانه به خودروهایی گفته می‌شود که سوخت قاچاق یا اتباع غیرمجاز را حمل می‌کنند و بیشترین عرصه تاخت و تاز این خودروها در جنوب و شرق استان کرمان به سمت سیستان و بلوچستان و در واقع مرز است.
مالکان یا رانندگان این خودروها با قاچاق سوخت، سرمایه کشور را به حراج گذاشته و برای سود خودشان به فروش می‌رسانند اما در صورت بروز حادثه و برخورد این خودروها با خودروی دیگر و آتش‌سوزی و حادثه‌ای که رخ می‌دهد، جان چندین انسان بی‌گناه را گرفته و چندین خانواده و جامعه را دچار خسارت جبران‌ناپذیر و داغی فراموش نشدنی می‌کنند.
از سوی دیگر حمل اتباع غیرمجاز به داخل کشور و استان کرمان تبعات اجتماعی، فرهنگی و امنیتی بسیاری به دنبال دارد و سود حاصل از این معامله در مقابل خسارت اقدامات اتباع غیرمجاز بسیار ناچیز و بی ارزش است.
خلاء قوانین بازدارنده در برخورد با شوتی‌ها
البته عدم وجود قوانین بازدارنده در حوزه حمل اتباع غیرمجاز در این موضوع موثر است و تا جایی که من اطلاع دارم بخشی از مجازات، توقیف خودرو به مدت 6 ماه است.
به گزارش ایسنا، در ماه‌های اخیر تمرکز بیشتری از سوی دستگاه‌های انتظامی و امنیتی برای مقابله با خودروهای شوتی صورت گرفته و در هفتم شهریورماه امسال دادستان کرمان خبر از صدور دستور قضایی جدی برای توقیف موتورسیکلت‌های سنگین و غیرمجاز و خودروهای شوتی داد.
مهدی بخشی ضمن تأکید بر تشدید برخورد با موتورسواران موتورسیکلت‌های سنگین و غیرمجاز با هدف ایجاد نظم، امنیت و آرامش برای مردم در شهر اظهار کرد: تعدادی از افراد هنجارشکن با موتورسیکلت‌های سنگین در سطح و حاشیه شهر جولان داده که تردد و حرکات نمایشی آن‌ها باعث حوادث و وقایعی چون تلفات جانی، ایجاد رعب و وحشت و مزاحمت برای شهروندان است و برخورد با این افراد خواست و مطالبه شهروندان است.
وی ضمن هشدار به رانندگان دارای خودروهای تغییر وضعیت داده شده و شوتی عنوان کرد: همیشه فاجعه در نزدیکی هر خودروی شوتی است و متأسفانه شاهدیم در بیشتر تصادفات این قبیل خودروها، خسارت‌ها و آسیب‌های جبران‌ناپذیر مالی و جانی برای بسیاری از هموطنان به بار می‌آید.
بخشی گفت: با توجه به مطالبه شهروندان، برابر قوانین و مقررات مربوطه و به منظور صیانت از حقوق عامه و پیشگیری از وقوع جرم برای ناامن کردن فضا برای قاچاقچیان و همچنین نظم‌بخشی به وضعیت ترافیک محورهای مواصلاتی به عوامل انتظامی اعم از پلیس راهور، پاسگاه‌های امنیت و بازرسی، پاسگاه‌های انتظامی و کلانتری‌ها ابلاغ شده در صورت مشاهده این خودروها آن را سریعاً به مدت 6 ماه توقیف کنند و راننده متخلف به مراجع قضایی معرفی شود.
به گزارش ایسنا، تنها در یک مورد تصادف وانت حامل سوخت قاچاق و یک سواری، در محور جیرفت – کهنوج در 23 تیرماه امسال پنج نفر جان خود را از دست دادند که یک نفر راننده سوخت‌بر و چهار نفر راننده و سرنشینان خودروی سواری(پدر، مادر و دو فرزند) بودند و بر اثر آتش‌سوزی جان باختند.
همچنین در فاصله یک هفته در روزهای پایانی تیرماه 1403 در شهرستان بم براثر دو حادثه واژگونی و تصادف خودروهای حامل سوخت قاچاق چهار نفر کشته و دو نفر زخمی شدند.
این حوادث دلخراش ناشی از تردد بی‌مهابا و غیرقانونی خودروهای شوتی حامل سوخت قاچاق است که در محورهای جنوب و شرق استان کرمان تردد دارند.
جان باختن 24 نفر در جنوب کرمان براثر تصادفات خودروهای شوتی
سیدمهدی قویدل معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کرمان در مهرماه سال جاری در این رابطه گفت: در نیمه اول امسال 24 نفر از جانباختگان تصادفات جنوب استان کرمان مربوط به خودروهای شوتی (قاچاق سوخت) بوده است.
اما سردار ناصر فرشید فرمانده انتظامی استان کرمان در گفت و گو با ایسنا در این رابطه اظهار کرد: برخورد با خودروهای به اصطلاح شوتی که رعایت قوانین و مقررات را ندارند، با جدیت در دستور کار و در حال اجراست و برابر قانون و مجوز دریافتی، این خودروها را توقیف و در پارکینگ نگهداری می‌کنیم.
وی درباره بازدارندگی مجازات رانندگان این خودروها نیز بیان کرد: برای بازدارندگی بیشتر با دوستان دستگاه قضایی هماهنگی شده که خودروها برای زمان بیشتری در توقیف بماند.
فرمانده انتظامی استان کرمان با اشاره به افزایش برخورد و توقیف خودروهای شوتی در سال جاری تصریح کرد: هر روز توقیف این خودروها را داریم و با خودروهای قاچاق‌بر انسان، کالا و سوخت برخورد جدی می‌شود و حتی خودروهای تغییر وضعیت داده که ایجاد مزاحمت برای مردم دارند، در ساعات مختلف توقیف و برخورد می‌شود.
همچنین مهدی بخشی دادستان مرکز استان کرمان در گفت و گو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: توقیف و برخورد نیروی انتظامی با خودروهای شوتی باید به نحوی باشد که کمترین حاشیه و تلفات را داشته باشیم و همین مسئله شاید کار را مشکل کرده باشد اما دستورات لازم و قاطع را در برخورد داده‌ایم زیرا درخواست مردم است.
عاملان حمله تروریستی کرمان با شوتی‌ها جابه‌جا شده بودند
وی تصریح کرد: متاسفانه در قالب خودروهای شوتی، نیروهای تروریستی جابه‌جا می‌شوند که یک مورد حمله تروریستی گلزار شهدای کرمان در دی ماه سال گذشته بود که تروریست‌ها در همین قالب جابه‌جا شدند و مورد دیگر، متهمان حمله شاهچراغ بود.

حمله تروریستی گلزار شهدای کرمان
بخشی بیان کرد: همچنین در یک مورد دیگر تروریست‌ها با تجهیزات و بمب به وسیله خودروهای شوتی وارد شده بودند که سربازان گمنام امام زمان(عج) آنها را به هلاکت رساندند.
به گزارش ایسنا در حمله تروریستی 13 دی‌ماه سال گذشته در مسیر گلزار شهدای کرمان 100 نفر شهید و حدود 500 نفر مجروح شدند.
دادستان کرمان عنوان کرد: خودروهای شوتی بستری برای جابه‌جایی مواد مخدر و قاچاق سلاح و مهمات به عمق کشور و جنوب استان کرمان شده‌اند.
وی ادامه داد: این خودروها امنیت مردم را در جاده‌ها به خطر انداخته‌اند که موجب شد به نیروها دستور بدهیم در مواردی که اقدام این خودروها علیه جان، مال مردم و تهاجم به سمت ماموران باشد و موجب ناامنی شود؛ نیروها اختیار دارند طبق قانون خودروها را متوقف کنند و یکی از این شیوه‌ها در موارد خاص، می‌تواند قانون به‌کارگیری سلاح، با رعایت قانون باشد.
بخشی گفت: البته در مواردی که در این قانون ذکر شده، ماموران حق دارند برای دفاع از خودشان، جان مردم و جلوگیری از جابه‌جایی تروریست، سلاح و مواد و اموال مسروقه، با رعایت شرایطی، از سلاح استفاده کنند.
دادستان کرمان بیان کرد: به دلیل مشکلات و ناامنی‌های ایجاده شده، سعی کردیم از ماموران زبده و آموزش دیده برای توقیف این خودروها در مواردی که در قانون ذکر شده استفاده کنیم و مردم بدانند دستگاه قضایی و نیروی انتظامی در برخورد با شوتی‌ها که امنیت کشور را زیر سوال می‌برند، برخورد می‌کنند.
وی افزود: این خودروها با سرعت حرکت نموده و به دستور ایست ماموران توجه نمی‌کنند و مامور مجبور است برای توقف آنها از ابزار و امکاناتی که در دست دارد و از قدرتی که قانون به مامور داده با حمیت دستگاه‌ قضایی، استفاده کند و ما در جایی که امنیت مردم در خطر باشد، قطعاً از ماموران حمایت و از عملکرد قانونی آنها دفاع می‌کنیم تا بتوانیم امنیت کامل را در جامعه برقرار کنیم.

بخشی تصریح کرد: هم در موضوع قاچاق سوخت و هم در خودروهای شوتی در برخی جاها نیاز به قانونگذاری داریم و با توجه به اختلاف قیمت سوخت در ایران و خارج از مرزها، نیاز به تدبیر ملی و کشوری است تا بهتر بتوانیم با این مسئله مقابله کنیم.
دادستان کرمان در ادامه اظهار کرد: ماموریت‌های نیروی انتظامی خیلی زیاد است و نمی‌تواند همه نیرو را به سمت قاچاق سوخت بیاورد و لازم است فراجا، دستگاه قضایی و تعزیرات برای برخورد با این پدیده در سطح ملی تصمیمات علمی و مطابق با میدان بگیرند تا کار برخورد را آسان‌تر کند.
وی بیان کرد: در سطح ملی کمتر شاهد اقدامات موثر در این زمینه هستیم و این کار را برای استان کرمان در امر مقابله سخت کرده است.
بخشی گفت: اگر یکسری تدابیر کارشناسی در توزیع و تحویل سوخت در جایگاه‌ها انجام شود و هوشمندسازی صورت بگیرد، حتی با تفاوت قیمت در ایران و کشورهای همسایه، باز می‌توانیم بخش اعظمی از این فساد و قاچاق را حل کنیم.
وی به تشکیل یک پرونده مهم قاچاق سوخت و برخورد با متخلفان و افرادی که سمت داشته‌اند، اشاره و اظهار کرد: با افرادی که دچار فساد شدند برخورد کردیم و تعدادی بازداشت شده و بازجویی در حال انجام است و پرونده مراحل آخر را در بازپرسی طی می‌کند که امیدواریم مجازات بازدارنده باشد.
دادستان مرکز استان کرمان تاکید کرد: یکی از آسیب‌ها فساد درون سیستم مربوطه است و ممکن است تعداد بسیار اندکی دچار این فساد شده باشند و همین موجب گسترش بحث قاچاق می‌شود، اما سیستم‌های اطلاعاتی، امنیتی و انتظامی در این حوزه نیز ورود کرده و در آینده قطعاً با مواردی که سازمان یافته باشد، برخورد خواهیم کرد و مماشات نمی‌کنیم.
لزوم انجام اقدامات ملی برای مقابله با قاچاق سوخت
وی تصریح کرد: اگر تدابیر ملی زودتر اندیشیده و کار کارشناسی صورت بگیرد، کار برخورد ما نیز در استان راحت‌تر خواهد بود.
اما بخش پایانی این گزارش سخنان فردی است که سال‌ها اقدام به حمل سوخت قاچاق کرده و درباره فعالیت‌های فوق‌العاده خطرناکش گفت: علی‌رغم مشاهدات عینی در جاده‌ها که برخی از سوخت‌کش‌های آشنا و غریب به علت یک ضربه کوچک به خودروهایشان دچار آتش‌سوزی و انفجار مرگبار می‌شدند، اما باز هم به جولان خود در جاده‌ها ادامه می‌دادیم.
وی در حالی که بغض راه گلویش را گرفته بود، ادامه داد: یکی از همین روزها که پس از بارگیری شبانه گازوئیل و بنزین به دل جاده زدیم، هنگام عبور از یک منطقه کویری به علت سرعت بالای یکی از راننده‌ها از مسیر اصلی خود خارج و با یک دستگاه پژو برخورد داشتیم که با انفجار محموله بنزین، یک خانواده بی‌گناه در آتش سوختند و خودمان هم به شدت مجروح و روانه بیمارستان شدیم.
وی ضمن ابراز پشیمانی از این‌گونه فعالیت‌های غیرمجاز و خطرآفرین گفت: طی چندین سال قاچاق سوخت هم شاهد مرگ بیش از 25 نفر از هموطنان به دلیل این عمل خطرناک و قربانی شدن افراد بی‌گناه به همراه خانواده، کودکان خردسال و حتی اطفال شیرخوار بودم و هم‌اکنون از اعماق وجودم از همه کسانی که در این حوزه فعالیت غیرمجاز دارند می‌خواهم با اینگونه اقدامات خطرناک که همچون بمب متحرک هستند، راهی جاده‌ها نشوند و جان خود و دیگران را به بازی نگیرند.