چاپ

کرمان رصد - فارس / کاهش چشمگیر قیمت پیاز طرح استمرار در مناطق جنوبی استان کرمان به محدوده‌ای بین هزار تا 5 هزار تومان برای هر کیلوگرم، با توجه به نوسانات حاد بازار، مشکلات اقتصادی کم سابقه برای کشاورزان این منطقه رقم زده است.
افت شدید قیمت پیاز به بازه قیمتی حدود هزار تا 5 هزار تومان برای هر کیلوگرم، سرنوشت تلخی را برای کشاورزان این مناطق رقم زده است. این وضعیت نه‌تنها باعث ورشکستگی بسیاری از کشاورزان شده، بلکه ادامه فعالیت کشاورزی را در این مناطق به مخاطره انداخته است.
بازار
کارشناسان بخش کشاورزی دلایل متعددی برای این بحران ذکر کرده‌اند که شامل افزایش بی‌برنامه سطح زیر کشت، عدم رعایت الگوی کشت و از دست دادن بازارهای هدف است.
در گفت‌وگوهایی که با چندین نفر از تولیدکنندگان انجام دادیم، این افراد از وضعیت بلاتکلیفی خود و نبود بازار مناسب برای عرضه محصول خبر داده‌اند.
صدای کشاورزان
رنجبر، یکی از کشاورزان شهرستان عنبرآباد، با درخواست از مدیران و مسؤولین شهرستانی برای عمل به وعده‌ها گفت: امسال نه‌تنها سودی نبردیم، بلکه تمام پس‌اندازمان را نیز از دست دادیم. اگر این روند ادامه یابد، مجبوریم پیازها را در زمین رها کنیم.
وی افزود: کشاورزان کشت اول که به‌صورت غده‌ای کشت کرده بودند سود خوبی نصیب‌شان شد چون میانگین 20 هزار تومان محصول خود را فروختند، اما ما نشاکاران فعلا که جز ضرر چیزی نصیب‌مان نشده است.
سالاری، یکی از کشاورزان پیشرو، با ابراز نگرانی از وضعیت پیاز خاطرنشان کرد: جیرفت و عنبرآباد از قطب‌های اصلی تولید پیاز در جنوب شرق ایران هستند و سالانه هزاران تن از این محصول را به بازارهای داخلی و خارجی عرضه می‌کنند. با این حال، نوسانات قیمتی پی‌درپی و نبود برنامه‌ریزی بلندمدت، کشاورزان را از برداشت محصول خود ناامید ساخته است.
یکی دیگر از پیازکاران با ناراحتی اظهار داشت: ما پیازکاران تا کی باید فقط وعده بشنویم؟ امروز محصول روی دست من و هزاران نفر مانند من مانده است. با این قیمت نازل، حتی پول دستمزد کارگری که پیاز را برداشت می‌کند هم نمی‌شود و ما مجبوریم مزارع را رها کرده و برویم.
رحیمی، کشاورز دیگری از عنبرآباد، افزود: روز گذشته پیاز را از من هزار تومان و امروز 4 هزار تومان خریداری می‌کردند، در حالی که همین پیاز در بازار جیرفت بین 15 تا 20 هزار تومان به فروش می‌رسد. این مشخص است که قیمت پیاز دست دلال است نه من کشاورز.
تحلیل کارشناسان
احمدی، کارشناس اقتصاد کشاورزی، این رویه افت قیمت پیاز را در این فصل با توجه به از دست دادن بازارهای هدف برای صادرات و کشت بی‌رویه قابل پیش‌بینی دانست و افزود: یکی از دلایل اصلی افت قیمت پیاز، افزایش عرضه و کاهش تقاضا در بازار است. با توجه به افزایش تولید پیاز در مناطق مختلف کشور، بازار داخلی تحت فشار قرار گرفته و قیمت‌ها به‌شدت کاهش یافته‌اند. این موضوع در حالی است که کشاورزان محلی هیچ نقشی در تعیین قیمت نهایی محصول ندارند و تنها به دست بازاریابان و واسطه‌ها واگذار شده است.
وی بازار پیاز را دلالی دانست و گفت: کشاورزی که یک سال همه وقت و زندگی خود را در راه کشاورزی گذاشته، هیچ نقشی در قیمت‌گذاری ندارد و این دلال‌ها هستند که قیمت را نه هفتگی، بلکه روزانه تعیین می‌کنند. این هم از نبود یک تشکل فراگیر کشاورزی در منطقه نشأت می‌گیرد.
احمدی زندگی مردم جنوب را وابسته به کشاورزی و بالاخص قیمت پیاز دانست و خاطرنشان کرد: بدون حمایت دولت و اجرای سیاست‌های مؤثر، کشاورزی در این مناطق به طور کامل نابود خواهد شد.
دولت و وزارت جهاد کشاورزی باید با برنامه‌های مدون و علمی، نه دستوری و در حد یک بخشنامه در اول فصل کشت، جلوی تکرار چنین مسائلی را بگیرند.
مسؤولان و علل اصلی بحران
مسؤولان بخش کشاورزی جنوب استان علت افت قیمت پیاز را تعرفه صادراتی این محصول در سال گذشته و از دست دادن بازارهای هدف برای صادرات پیاز، عدم رعایت الگوی کشت توسط کشاورزان، کشت بی‌رویه دو تا سه برابر بیش از الگوی کشت و عرضه بیش از تقاضای این محصول عنوان می‌کنند.
بحران کاهش قیمت پیاز در جنوب کرمان نه‌تنها به مشکلات اقتصادی کشاورزان ختم شده، بلکه به چالش‌های بزرگ‌تری در نظام کشاورزی کشور اشاره دارد. این بحران نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، حمایت‌های دولتی مؤثر و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای مدیریت بهتر بازار و تولید است. در غیر این صورت، کشاورزی در این مناطق ممکن است به طور کامل نابود شود.