کرمان رصد - هم میهن /متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
مسعود پزشکیان می‌گوید که کنترل افسار اسب چموش ارز در دست سران قواست نه وزیر اقتصاد. رئیس‌جمهور که در هفته‌های اخیر و پس از انتشار یادداشت اجرایی فشار حداکثری ترامپ و همزمان دعوت وی از همتای خود برای مذاکره، موضع‌گیری‌های مختلفی علیه آمریکا داشته است؛ روز پنج‌شنبه نیز در موضع‌گیری جدیدی گفت: «ما اهل مذاکره هستیم، اما نه به هر قیمتی». او مثالی هم زد: «اگر قرار است سیل بیاید، بهتر است آب آدم را ببرد تا زیر چتر نامردان پناه بگیرید.» و البته مثال مشابه آن به زبان ترکی مبنی بر اینکه «اگر قرار است انسان در لانه روباه بماند، بهتر است بیرون بماند و شیر او را بخورد.»
پریسا هاشمی| نزدیک به شش‌سال از زمانی که دونالد ترامپ خروج آمریکا از برجام را اعلام کرد و فشار حداکثری را متوجه اقتصاد ایران کرد، می‌گذرد. فشارهایی که نرخ تورم را از سال1397 تا امروز شدت بخشیده است و چه در دولت حسن روحانی، چه در دولت ابراهیم رئیسی و چه امروز در دولت مسعود پزشکیان بالای 40درصد تثبیت کرده است.
در این سال‌ها، سلطان‌ها و جمشید بسم‌الله‌ها یکی بعد از دیگری دستگیر و برخی از آنها اعدام شدند؛ اما بازار ارز و طلای ایران سامان نگرفت. این بازارها که درست نشد که نشد، بازار مسکن و سرپناه و حتی مواد غذایی و دارو مدام شوک‌های قیمتی را تجربه کردند. حالا خرید خانه یک آرزوی دست‌نیافتنی و قیمت ارز و طلا هم به افزایش سرسام‌آور و هر روزه کالاهای دیگر دچار شده است. در این شرایط، مخالفان دولت در مجلس که مذاکره برای مسائل خارجی را رد می‌کنند، ریشه مشکلات اقتصادی را در حضور چهره‌ای چون عبدالناصر همتی در وزارت اقتصاد می‌بینند و استیضاح او را در پیش گرفته‌اند.
در مقابل، مسعود پزشکیان می‌گوید که کنترل افسار اسب چموش ارز در دست سران قواست نه وزیر اقتصاد. رئیس‌جمهور که در هفته‌های اخیر و پس از انتشار یادداشت اجرایی فشار حداکثری ترامپ و همزمان دعوت وی از همتای خود برای مذاکره، موضع‌گیری‌های مختلفی علیه آمریکا داشته است؛ روز پنج‌شنبه نیز در موضع‌گیری جدیدی گفت: «ما اهل مذاکره هستیم، اما نه به هر قیمتی».
او مثالی هم زد: «اگر قرار است سیل بیاید، بهتر است آب آدم را ببرد تا زیر چتر نامردان پناه بگیرید.» و البته مثال مشابه آن به زبان ترکی مبنی بر اینکه «اگر قرار است انسان در لانه روباه بماند، بهتر است بیرون بماند و شیر او را بخورد.»
پزشکیان در سخنان اخیر خود که در جمع فعالان و نخبگان غرب استان تهران بیان شد، موضع خود را در قبال همتای آمریکایی چنین تشریح کرد: «ترامپ یک حرفی که می‌زند عده‌ای اینجا خود را با او تطبیق می‌دهند. ترامپ می‌خواهد چه کار کند؟ این ما هستیم که تصمیم می‌گیریم الان و آینده چگونه شکل بگیرد. آینده را ما درست می‌کنیم. بدبختی و مشکلات وجود دارد، اگر تصمیم بگیری برای آن راه‌حل پیدا و رفعش می‌کنی. ما باید آینده و این منطقه را بسازیم، نه اینکه بنشینیم آنها ما را بسازند. این اگر در نگاه ما شکل بگیرد همه مشکلات قابل‌حل است.»
وی تصریح کرد: «ما نگفتیم با کسی مذاکره نمی‌کنیم. از اول گفتیم مذاکره می‌کنیم. اما نه به هر قیمتی و نه با کسی که دستش را روی گلویمان بگذارد و بگوید بیایید مذاکره کنیم.» رئیس‌جمهوری با اشاره به شرایطی که ترامپ برای مذاکره مقرر کرده، افزود: «با این شرایط بگویید بیایید با هم مذاکره کنیم. نباید اسلحه، موشک و... داشته باشید و هرچه ما گفتیم همان است. بعد اسرائیل را بالای سر ما بگذارد که بمباران کند و آمریکا هم از آن دفاع کند. خداوکیلی کاری که اسرائیل با غزه، لبنان و فلسطین کرد را کدام وجدان بیداری قبول می‌کند؟ چرا آمریکا و اروپا که دم از انسانیت و حقوق بشر می‌زنند از او دفاع می‌کنند؟ نه‌فقط دفاع بلکه پشتیبانی کردند و به او بمب دادند.»
پزشکیان به اعتراض جوانان در آمریکا و اروپا به این رفتارها اشاره و تاکید کرد: «عده‌ای اما در ایران هستند که اینطور نیستند. ممکن است من آدم بدی باشم و با من دعوا دارید ولی با نامردی‌ها هم دعوا داشته باشید. تصور نابود کردن زندگی بچه سخت است. تو مردی با مرد بجنگ. زن و بچه را چرا بمباران می‌کنی؟» او افزود: «ممکن است ما با هم حرف و اختلاف داشته باشیم؛ طبیعی هم هست و ما حتی با فرزندان خود هم اختلاف‌نظرهایی داریم، اما بابت این اختلاف‌نظرها و تفاوت سلایق دعوا نمی‌کنیم. قرار نیست ما از عزت و سربلندی خود به خاطر تهدیدها کوتاه بیاییم.»
شرایط مذاکره فراهم نیست
ناصر ایمانی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی اصولگرا در گفت‌وگو با هم‌میهن درباره مذاکره نکردن به هر قیمتی تاکید کرد: «اصل مذاکره این است که امتیازی بدهی و امتیازی بگیری. قاعدتاً امتیازی که می‌خواهیم بگیریم رفع تمام تحریم‌ها است. امتیازی که می‌دهیم تعهد برای اینکه به سمت ساخت سلاح هسته‌ای نمیرویم و نهایتاً تعهدهای برجامی خود را از جهت سطح غنی‌سازی و موضوعات دیگر که در برجام قید شده، اجرا خواهیم کرد. این مذاکرات مطلوب مسئولان جمهوری اسلامی است و از آن استقبال می‌کند. مشکل این است که ایالات متحده آمریکا دارد پیش‌شرط‌هایی می‌گذارد و در حقیقت دستور مذاکرات تعیین می‌کند که این در واقع به معنای مخدوش شدن اصل استقلال کشور است. بیانیه کاخ سفید و صحبت‌های رئیس‌جمهور آمریکا در مورد مسئله سلاح هسته‌ای و بعد نابود کردن تمام صنایع هسته‌ای و حتی از بین بردن سلاح‌های بالستیک، سلاح‌های موشکی و پهپادی و... را نشانه گرفتند که قاعدتاً قابل مذاکره نیست.»
او افزود: ««مذاکره نه به هر قیمتی» به این معناست که ما آماده مذاکره هستیم اما نه آنکه استقلال کشور را مخدوش کنیم. نمی‌خواهیم تحریم‌ها را رفع کنیم اما کشور را کاملاً در اختیار آنها قرار دهیم. در این شرایط مذاکره معنایی ندارد، چون ما تسلیم شده‌ایم. مذاکره با کشور تسلیم‌شده معنا ندارد.»
ایمانی در پاسخ به این سوال که نمی‌شود پای میز مذاکره درباره شروط آمریکا صحبت کرد؟ گفت: «باید پیش از مذاکره طرفین دستور جلساتی را رد و بدل کنند و اگر طرفین تمایل داشتند با آن دستورالعمل مذاکره صورت گیرد. در حال حاضر آمریکا دستور کارش را، خودش اعلام کرده است، ایران هم باید دستورالعمل خود را از کانال‌های مربوطه به آمریکا بیان کند که تحریم‌ها به طور کامل رفع شود، پایگاه‌های ایالات متحده آمریکا در منطقه که برای امنیت ایران خطرناک است جمع شود، حمایت‌های آمریکا از رژیم صهیونیستی در موضوع تهدید ایران را لغو کند و... پس از آن پای میز مذاکره برود اما واقعیت این است که این نوعی سرگرمی است نه مذاکره. به نظر من شرایط مذاکره هنوز به صورت مطلق و کامل آماده نیست نه از طرف ایران بلکه از طرف غربیها. مسئله تمایل ایران نیست بلکه غربیها شرایطی می‌گذارند که مذاکره امکان‌ناپذیر شود.»
ایران نمی تواند از شعار هایش عقب بنشیند
صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با هم میهن درباره سخنان رئیس‌جمهور تاکید کرد: «ظرف 46 سال گذشته یکی از شعارهای رسمی «مرگ بر آمریکا» و نداشتن هیچ رابطه‌ای با آمریکا بوده است. صرف نظر از اینکه این رویکرد چقدر واقع‌بینانه است، جمهوری اسلامی یک‌شبه نمی‌تواند این شعار را کنار بگذارد و بگوید: «حاضریم با آمریکا مذاکره کنیم.» بنابراین چه آقای پزشکیان رئیس‌جمهور باشد چه هر فرد دیگر، اگر قلباً به مذاکره تمایل داشته باشد، اما در عمل نمی‌تواند خلاف ایدئولوژی، شعار و باورهای 46 ساله خود عمل کند، کنار گذاشتن این ایدئولوژی و مذاکره کردن با آمریکا به معنای آن است که از رویکرد گذشته عدول شده است.»
او با اشاره به اینکه بعید می‌دانم آقای پزشکیان همچنان معتقد باشد نباید با آمریکا مذاکره کرد، افزود: «یکسری ایده‌ها، موضع‌گیری‌ها و شعارهایی وجود داشته که من معتقدم به نفع منافع ملی کشور نبوده است. «دشمنی با آمریکا»، «شعار مرگ بر اسرائیل»، «اسرائیل را نابود می‌کنیم»، «انقلاب خود را صادر می‌کنیم»، «باید در برابر غرب و اروپا جبهه‌گیری کنیم» و در نقطه مقابل روابط وسیع با روسیه، کره شمالی و چین داشتن، از این دست بوده است.»
زیباکلام گفت: «آقای پزشکیان مجبور است به‌رغم تمایل خود رفتار کرده و بگوید: «ما با آمریکا مذاکره نمی‌کنیم.» یکی از اشتباه‌ترین تصورات در این 46 سال گذشته این است که «مذاکره یعنی تسلیم.» مگر قدرت‌های چین و اروپا با همدیگر و با آمریکا مذاکره نمی‌کنند؟ مگر روسیه با آمریکا مذاکره نمی‌کند؟ چه کسی گفته مذاکره یعنی تسلیم و وادادن؟ این درحالی‌است که نفس مذاکره سرزنش‌آمیز نیست و ما باید توجه کنیم چه چیزی نفع منافع ملی کشور است.»
این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در پاسخ به این سوال که شروط آقای ترامپ چقدر سد راه مذاکره است؟ گفت: «اگر آقای ترامپ هیچ شرطی نگذاشته بود باز با آقای ترامپ مذاکره نمی‌شد. مگر چهار سال قبل و زمانی که آقای «شینزو آبه» برای وساطت بین ایران و آمریکا به تهران آمد شرطی وجود داشت؟ مذاکره نکردن به یک نوع ویژگی تبدیل شده است بقیه موضوعات فرعی است و برای اینکه مذاکره صورت نگیرد.»
او درباره معنی «قیمت مذاکره» در سخنان رئیس‌جمهور پزشکیان و این جمله که «به هر قیمتی ما پای میز مذاکره نمی‌نشینیم»، گفت: «این یعنی مذاکره با آمریکا به معنای تسلیم است. باید پرسید: آقای پزشکیان! اگر با آمریکایی‌ها مذاکره کردیم و آمریکایی‌ها خواسته‌های ما را پذیرفتند آیا باز هم مذاکره به معنای تسلیم است؟» مذاکره، مذاکره است و می‌توان شرایط آمریکا را پذیرفت یا نپذیرفت. مگر آقای ظریف 21 ماه با آقای جان‌کری، وزیر خارجه آمریکا مذاکره نکرد؟ بنابراین وقتی آقای پزشکیان می‌گوید: ما تحت هر شرایطی حاضر نیستیم با آمریکا مذاکره بکنیم یعنی نگاه رئیس‌جمهوری هم به مذاکره ایدئولوژیک است. درحالی‌که تمام کشورها و قدرت‌های دنیا در طول تاریخ با هم مذاکره کردند و حتی پیامبر نیز با کفار مذاکره کردند.»
زیباکلام با بیان اینکه اظهارنظر رئیس‌جمهور دقیقاً به دلیل رعایت تندروها است، تاکید کرد: «من فکر می‌کنم به جز مذاکره حتی غیرمستقیم چاره دیگری نداریم و باید خواسته‌های خود را پای میز مذاکره مطرح کنیم. در بدترین حالت آقای ترامپ اعلام می‌کند حتی یکی از این خواسته‌ها را قبول ندارم. آن زمان ما هم میز مذاکره را ترک می‌کنیم و آن‌وقت می‌شود پایان مذاکره.»
![]()