چاپ

کرمان رصد - ـ در دل بسیاری از شهرها، بخشی وجود دارد که بیشتر از سایر نقاط گوهر ناب هویت و تاریخ آن را در خود نهفته دارد.
بافت تاریخی قم ، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان فرهنگی و هویتی این شهر، نمایانگر گذشته‌ای پرفراز و نشیب است که در سایه دگرگونی‌های بی‌پایان دنیای امروز، در حال محو شدن است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
خانه‌های قدیمی، بازار‌های سنتی، کاروانسرا‌ها و حمام‌های تاریخی، هرکدام داستانی از دوران‌های گذشته در دل خود دارند که نسل‌های آینده باید با این یادگار‌های باارزش آشنا شوند. اما اکنون این بافت، به‌دلیل تخریب‌ها و بی‌توجهی‌ها، در معرض تهدید‌های جدی قرار گرفته است.
آیا آینده این میراث، که نماد هویت و فرهنگ شهر قم است، در سایه بی‌توجهی و عدم اقدام به موقع، از دست خواهد رفت؟
در سال‌های اخیر، بافت تاریخی قم با مشکلات جدی روبه‌رو شده است. فرسودگی بناها، تخریب‌های غیرمجاز و توسعه‌های بی‌رویه شهری، این بخش از شهر را در معرض خطر قرار داده‌اند.
در حالی که این بافت تاریخی می‌تواند به‌عنوان یک سرمایه فرهنگی و گردشگری برای شهر قم و کشور شناخته شود، شرایط فعلی نشان می‌دهد که این میراث به‌راحتی در حال نابودی است.
تخریب‌هایی که به‌دلیل ناآگاهی و بی‌توجهی صورت گرفته، تهدیدی جدی برای این منطقه به‌شمار می‌آید و در صورتی که اقدامی فوری صورت نگیرد، بسیاری از آثار تاریخی و فرهنگی این منطقه دیگر قابل بازسازی نخواهند بود.
در پاسخ به این چالش‌ها، طرح‌های احیای بافت تاریخی قم با مشارکت مردم و نهاد‌های مختلف آغاز شده است.
استاندار قم اخیراً اعلام کرده است که طرح‌های احیای بافت تاریخی با رویکردی نظام‌مند و مشارکت مردمی به اجرا درآمده است.
اما اگرچه این طرح‌ها به‌عنوان یک گام مثبت در راستای احیای بافت تاریخی قم به شمار می‌روند، برخی ساکنان این مناطق از بلاتکلیفی در زمینه بهسازی و ساخت‌وساز در این نواحی گلایه دارند.
پس از گذشت پنج سال از اعلام محدوده به‌وسعت 315 هکتار، بافت تاریخی قم همچنان در وضعیت بلاتکلیف به‌سر می‌برد و این امر موجب سردرگمی و نگرانی ساکنان شده است.
در این وضعیت، نیاز به برنامه‌ریزی جامع و هماهنگ بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.
برای جلوگیری از تخریب‌های بیشتر و احیای این بافت تاریخی، وضع قوانین دقیق و نظارت بر اجرای آنها ضروری است.
همچنین، جذب سرمایه‌گذاری‌های خصوصی و دولتی برای مرمت و بازسازی این بناها، می‌تواند نقشی اساسی در احیای بافت تاریخی قم ایفا کند.
استاندار قم نیز تأکید کرده است که همکاری با بخش خصوصی می‌تواند به جذب منابع مالی برای مرمت این آثار کمک کند، اما در این مسیر نیازمند هماهنگی و سرعت بیشتر هستیم.
در کنار این اقدامات، جلب مشارکت عمومی و همکاری با جوامع محلی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. برگزاری کارگاه‌ها و نمایشگاه‌های آگاهی‌بخش در مورد ارزش‌های تاریخی بافت‌های قدیمی و اهمیت حفظ آنها می‌تواند در جلب توجه مردم و مسئولان مؤثر باشد.
باید به مردم نشان داده شود که حفظ این میراث، نه تنها به‌عنوان یک مسئولیت اجتماعی بلکه به‌عنوان یک فرصت اقتصادی و فرهنگی می‌تواند در زندگی روزمره آنها تأثیرگذار باشد.
در نهایت، حفظ و احیای بافت تاریخی قم نیازمند همکاری مستمر و مؤثر میان مردم، مسئولان و نهاد‌های مختلف است. اگر این گنجینه به‌درستی حفظ و احیا نشود، نه تنها هویت فرهنگی و تاریخی این شهر تهدید می‌شود، بلکه فرصتی عظیم برای توسعه گردشگری و اقتصادی نیز از دست خواهد رفت.
برای نجات این میراث گرانبها، باید هم‌اکنون دست به‌کار شویم تا قم را به شهری پویا و زنده با بافتی تاریخی و پرجنب‌وجوش تبدیل کنیم. آینده این بافت، در دستان ماست.