بزرگنمايي:

کرمان رصد - وجود خانه‌های قدیمی و فرسوده هم برای ساکنان پایتخت به دردسری بزرگ تبدیل شده است، اما خبر خوش اینکه مدیریت شهری برنامه‌های متنوعی را برای خانه‌دار شدن پیش‌بینی کرده و ایجاد قرارگاه مسکن و ارائه مشوق‌ها بخشی از آنهاست. حمید صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران با حضور در تلویزیون همشهری درباره کمبودهای مسکن و طرح‌های شهرداری برای خانه‌دار شدن تهرانی‌ها توضیحات بیشتری داده است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
چرا شهرداری تهران در خانه سازی مداخله می‌کند؟
در قانون شهرداری الزاماتی در زمینه مسکن قابل استطاعت و مسکن استطاعت‌پذیر وجود دارد. همچنین در قانون برنامه سوم و چهارم شهرداری نیز الزام‌هایی مطرح شده است، گرچه در یک دوره زمانی، غفلت‌هایی در این زمینه صورت گرفت.
یعنی شهرداران گذشته به ساخت‌وساز توجه نداشتند؟
بله. شاید چون شدت نیاز فعلی، در گذشته نبود. از طرفی باید دید به‌طور متوسط، یک فرد چه درصدی از درآمد سالانه‌اش را به بخش مسکن اختصاص می‌دهد. اگر مثلا فردی بیش از 30درصد درآمد زندگی‌اش به مسکن اختصاص دهد، یعنی فقر مسکن وجود دارد. در تهران 80درصد مردم فقر مسکن دارند.
این آمار ترسناک نیست؟
تقریبا وحشتناک است و در سال‌های اخیر هم به آمارها اضافه شده است، البته این آمارها می‌توانند به‌عنوان یک فرایند خوب به اقدامات شهرداری کمک کند. نمونه‌اش قرارگاه جهادی مسکن است. چون برای شهر تهران با جمعیت 9میلیون و 600هزار نفری‌اش و با وجود مهاجرت‌ها، سالانه حدود 19هزار واحد مسکونی نیاز هست که تامین نشده است. البته در دهه 80، سالانه حدود 220هزار واحد مسکونی در تهران ساخته می‌شد و چون فشار عرضه و تقاضا به نوعی همدیگر را پوشش می‌دادند، قیمت مسکن در تهران افزایش شدیدی نداشت و افراد می‌توانستند به آن دسترسی پیدا کنند.
حالا چطور؟ در چه بازه‌ای تهرانی‌ها می‌توانند خانه‌دار شوند؟
2شاخص مهم در این زمینه وجود دارد. نخست اینکه اگر فردی تمام حقوش را کنار بگذارد چند ساله می‌تواند خانه‌دار ‌شود؟ براساس ارزیابی‌ها، پس از 58سال فرد می‌تواند در تهران خانه‌دار شود. اما اگر بخواهد یک‌سوم حقوق را برای واحد مسکونی کنار بگذارد، بیش از 140سال طول می‌کشد. چون اکنون متوسط قیمت مسکن در تهران 108میلیون تومان است و خانه 80متری حدود 9و نیم میلیارد تومان می‌شود.
چرا به این مرحله رسیدیم؟
در سال‌های اخیر برخی بر این باور بودند که برای حل مشکلات تهران، باید از مهاجرت به این شهر جلوگیری کرد. کلیدواژه هم این بود که تهران باید به یک شهر گران تبدیل شود. البته در دهه70 این موضوع را به زبان می‌آوردند اما بعدها این موضوع به‌طور علنی بیان نشد. چون در افکار عمومی بازتاب خوبی نداشت. تا اینکه سال 1392، شورای‌عالی معماری و شهرسازی به‌دست گروه خاصی افتاد و حدود 80 نامه و مصوبه صادر و مداوم محدودیت‌هایی برای ساخت‌وساز وضع شد. در نتیجه شهری که سالانه در آن 220هزار واحد مسکونی پروانه ساخت صادر می‌شد، با محدودیت‌های جدی روبه‌رو شد و در سال90 آمارش به 33هزار پروانه ساختمانی رسید. سال91 به 28هزار پروانه کاهش یافت و این روند ادامه داشت. تا سال1400 یعنی زمان پذیرش مسئولیت آقای زاکانی 6هزار مورد بود. در نتیجه تصمیم گرفتیم یک قرارگاه جهادی مسکن ایجاد کنیم و تمرکزمان روی مسکن قابل استطاعت قرار دهیم.
نتیجه هم داشت؟
هدف ما در قرارگاه ساخت مسکن لاکچری و گران‌قیمت نبود. از طرفی بازگشت از رکود پس از 10سال مداوم، کار بسیار سختی بود. به همین دلیل تلاش کردیم تا آمار پروانه‌ها را در سال‌های بعدی بیشتر کنیم. نتیجه‌اش هم در سال1401 صدور 10هزار و سال1402 حدود 14هزار پروانه بود. در سال1403، این عدد به 1022 کاهش یافت که کسری آن به شرایط اقتصادی کشور و تحولات سیاسی ارتباط داشت. البته مساحت ساخت‌وساز تغییر نکرد. به‌عنوان مثال، مجموع متراژ پروانه‌های صادر شده در سال1398 حدود 11میلیون و 900هزار مترمربع بود، درحالی‌که سال1403 به حدود 18میلیون و 448هزار رسید.
مگر تهران به چه تعداد مسکن نیاز دارد؟
در شهر تهران 930هزار پارسل وجود دارد که شامل انواع مختلفی از کاربری‌ها مانند اداری، مسکونی و تجاری می‌شود. طبق گفته مرکز تحقیقات ساختمان، عمر متوسط ساختمان‌ها حدود 30سال است. به‌ویژه آنکه ساختمان‌هایی که قبل از دهه70 ساخته شده‌اند، به‌دلیل بی‌توجهی به مقررات ملی ساختمان و کنترل‌های خاص، وضعیت خوبی ندارند. از طرفی اگر نرخ تخریب و استهلاک را 2درصد درنظر بگیریم، برای اینکه تهران فرسوده نشود، باید سالانه حداقل 19هزار واحد پروانه ساختمانی صادر کنیم.
این آمار زیاد نیست؟
نه. در واقع اگر بخواهیم تهران را به شکل صحیح مدیریت کنیم، باید سالانه 40 هزار پروانه ساخت صادر شود. به‌ویژه آنکه تغییرات جمعیتی تهران تحت‌تأثیر ساخت مسکن نیست و تابع اقتصاد خدماتی است. چون وقتی این شهر مرکز سیاسی، اقتصادی، پزشکی و علمی کشور است، با توده حجمی زیادی مواجه می‌شود. در این شرایط، افراد مرفه به تهران نقل مکان می کنند و ساکن می‌شوند، درحالی‌که بومی‌های شهر به‌دلیل فشارهای اقتصادی از آن رانده می‌شوند. چون بسیاری از بومی‌های تهران میلیاردر نیستند. بدترین نوع شهرسازی هم این است که هویت یک شهر تحت‌تأثیر قرار گیرد و بومی‌ها مجبور شوند آن را ترک کنند.
این روند چه نتایج منفی‌ دیگری داشت؟
در محدوده‌ای مثل اسلامشهر جمعیت هزار نفری به 800هزار نفر می‌رسد. از طرفی اگر ساخت‌وساز در تهران محدود شود، افزایش قیمت سکونت را خواهیم داشت. وقتی هم قیمت مسکن در تهران افزایش پیدا ‌کند، به‌صورت یک تابع مشهود، قیمت‌ها در اصفهان، کرمان، بروجرد و اهواز نیز بالا می‌رود.
با شروع فعالیت قرارگاه، ساخت مسکن ارزان شد؟
تهران همین حالا یک میلیون واحد مسکونی کم دارد. برای همین شهرداری زمین‌های خودش مانند نوسازی، پادگان‌ها و... و. را به‌عنوان آورده آماده کرد تا نوسازی شکل بگیرد. حتی 202هزار واحد مسکونی آغاز شد که از این تعداد 22هزار واحد در حال نازک‌کاری هستند و شامل مناطق22، 21 و 19 می‌شود. البته وظیفه شهرداری ساخت نیست و مداخله تا مصوبه کمیسیون را انجام می‌دهد و پس از آن سازنده وارد عمل می‌شود. در اصل مشارکت صورت گرفته است. از طرفی برخی از این پروژه‌ها به نهادها و سازمان‌ها مربوط می‌شود که ملاحظات خاص خود را دارند و می‌خواهند از منابع خود پول دریافت کنند، چون دولت در این زمینه کمک چندانی نکرده و وام‌های محدودی ارائه داده است.
این کار نتیجه‌ای هم داشته است؟
به‌نظر می‌رسد دلیلی که نشان‌دهنده کاهش شدت تورم مسکن در تهران بوده، همین مداخله است که به نوعی مسکن قابل استطاعت را برای بخشی از مردم فراهم کرده است. این مسکن شامل دهک‌های 4، 5 و 6 شامل کارمندان و کارگران می‌شود؛ افرادی که حداقل حقوق را دریافت می‌کنند. تقریبا حدود 8هزار واحد هم از این سهم شهرداری می‌شد.
نوسازی در بافت‌های فرسوده چطور پیش می‌رود؟
در بافت فرسوده مصوبه‌ای از کمیسیون ماده5 گرفته شده، تحت عنوان بند15 که مشوق‌های زیادی دارد. مثلا یک طبقه اضافه داده می‌شود. همین باعث شد پروانه‌های ساختمانی بافت فرسوده، از 1500به 4500 واحد برسد. حتی تقریبا 30 تا 40درصد پروانه‌ها در بافت فرسوده است، چون مشوق‌های زیادی دریافت می‌کنند.
دولت تسهیلاتی می‌دهد؟
متأسفانه دولت در این زمینه عقب است. اگر دولت تسهیلات می‌داد، ما تقریبا بافت فرسوده را تا 3سال آینده در تهران تمام می‌کردیم. حتی به تعهداتش از تفاهمنامه‌ای که داشتیم عمل نکرد. ما درخواست کرده بودیم که 120هزار واحد را به ما وام و پول پیش بدهد. البته دولت هم محدودیت‌های خاص خود را دارد. شاید اگر خدا بخواهد و لطفش شامل حال ما شود، در لایحه بودجه سال آینده هم برای مسکن اجاره‌ای و هم ساخت مداخله‌های جدی‌تری داشته باشیم.
بیشترین بافت فرسوده در کدام محدوده‌ها قراردارد؟
90درصد بافت‌های فرسوده محور جنوب انقلاب هستند که شامل بافت‌های تاریخی و هویت‌دار و بافت قدیمی شهر می‌شود. هدف اصلی ما هم بیشتر روی همین نقاط است. دوست داریم مردم امسال را سال سرمایه‌گذاری برای تولید بدانند.
سرمایه‌گذاران به کجا باید مراجعه کنند؟
دفاتر توسعه محلی که در هر منطقه فعالند و حتی می‌توانند از توانایی نیروهای دفاتر بهره‌مند شود یا اینکه شهرداری مناطق و مسئول نوسازی. در واقع راه‌های نوسازی در بافت‌ها زیاد است.
------
5خبر خوش معاون شهردار برای تهرانی‌ها
حدود 35 هکتار از فضای سبز ارزشمند ارتش سال‌ها به‌عنوان بخشی از پادگان06 به‌زودی با دست دکتر زاکانی افتتاح می‌شود و مردم می‌توانند در آنجا از طبیعت بهره‌مند شوند.
مسکن استطاعت پذیر به دهک‌های 4، 5 و 6 یعنی کارمندان و کارگران توسط شهرداری اختصاص می‌یابد.
طبق قانون برنامه هفتم، مشوق‌هایی در حوزه‌های بلافصل و همجوار با محدوده‌های فرسوده و بافت ناپایدار پیش‌بینی شده است. ساکنان این محدوده‌ها می‌توانند به شهرداری مراجعه کنند و تشکیل پرونده دهند.
کسانی که در بخش انرژی مؤلفه‌های انرژی به‌کار بگیرند، 30درصد مشمول تخفیف می‌شوند و اگر به‌صورت نقدی پرداخت کنند، این تخفیف به 50درصد می‌رسد.
نشان‌هایی برای ساختمان‌ها در قالب سرو زرین، سرو سیمین و سرو سبزین داده می‌شود و مالکان می‌توانند از 10تا 30درصد تخفیف استفاده کنند.
کد خبر 941054 منبع: روزنامه همشهری برچسب‌ها حقوق و دستمزد شهرداری مسکن - مصالح ساختمانی مسکن اجاره تهران